Choć dywanów, miękkich wykładzin czy chodników nie znajdziemy w każdym domu, to wielu osobom trudno wyobrazić sobie komfortowe, przytulne wnętrze bez tego elementu wystroju. O dywany, będące z jednej strony dekoracją, a z drugiej – praktycznym akcesorium podnoszącym komfort mieszkania, trzeba oczywiście odpowiednio dbać. Jednak mimo najszczerszych chęci w każdym domu zdarzają się drobne wypadki, które mogą skutkować powstawaniem zabrudzeń na naszych chodnikach i wykładzinach. Rozlana kawa, tusz, który wypłynął z dziecięcego flamastra czy wpadka szczeniaka to tylko niektóre powody powstawania plam na dywanach. Do umiarkowanie częstych, ale kłopotliwych w usuwaniu należą też plamy z krwi. Podpowiadamy, jak i czym zmyć krew z dywanu.
Rodzaje dywanów a plamy
Kupując nową wykładzinę lub dywan, zwykle w pierwszej kolejności kierujemy się aspektem wizualnym. Zastanawiamy się, czy dany kolor i wzór sprawdzą się konkretnym wnętrzu oraz czy dywan będzie pasować do ścian i mebli. Drugą ważną cechą jest tekstura dywanu. Jedni preferują szorstkie wykładziny dywanowe z krótkim włosiem, inni uwielbiają czuć pod stopami miękkie, puszyste runo dywanów typu shaggy. Niestety często zapominamy o tym, by zastanowić się również nad tym, czy wybrany przez nas produkt będzie łatwy do utrzymania w czystości oraz jak zachowa się w kontakcie z brudzącymi substancjami.
Do mieszkań, w których mieszkają dzieci lub zwierzęta (a przynajmniej do tych pomieszczeń, w których na co dzień przebywają) z pewnością warto wybierać dywany kolorowe i wzorzyste, na których potencjalne zabrudzenia będą relatywnie mało widoczne. Jeśli przytrafi nam się plama z krwi na dywanie i nie uda jej się w stu procentach usunąć, ślady nie będą tak bardzo rzucać się w oczy. Dobrze też pamiętać o tym, że w razie zabrudzenia zazwyczaj łatwiej wywabić plamę z wykładziny lub dywanu o krótkim włosiu niż z puchatego dywanu.
Dywan kontra krew menstruacyjna
Specyficznym zagadnieniem jest zaplamienie dywanu krwią miesiączkową. O ile rzadko zdarza się, by do tego typu wypadku doszło w pokoju dziennym, to już dywaniki łazienkowe są stosunkowo mocno narażone na takie zabrudzenie. Mając to na uwadze, warto starannie przemyśleć wybór dywanika do łazienki. Przede wszystkim powinien być on wykonany z materiału umożliwiającego pranie (może być np. z akrylu), raczej o krótkim włosiu. Kolejną cechą, która pozwoli zminimalizować ryzyko powstawania nieestetycznych plam w razie zabrudzenia krwią, jest kolor i wzór. Łazienkowy dywanik nie powinien być biały czy jasnobeżowy – dobrze też, jeżeli nie jest jednobarwny. Kiedy dywanik lub chodnik zostanie zaplamiony krwią menstruacyjną, należy działać szybko i zastosować jedną z metod opisanych w dalszej części tekstu.
Dlaczego plamy z krwi są trudne do usunięcia?
Zabrudzenia z krwi nie są rzadkim zjawiskiem i trzeba liczyć się z tym, że prędzej czy później nasz dywan może paść ich ofiarą. Nie trzeba wiele, aby takie plamy powstały – wystarczy nawet niezbyt poważne skaleczenie, otarte kolana u dziecka czy krwotok z nosa – i kłopot gotowy. Każdy, kto choć raz miał okazję zmagać się ze śladami krwi na ubraniu, obrusie, prześcieradle lub wykładzinie dywanowej, wie, iż pozbycie się takiej plamy nie jest łatwym zadaniem. Z czego wynikają trudności w usuwaniu plam z krwi?
Przede wszystkim trzeba pamiętać, że krew zawiera wodę, żelazo i inne związki organiczne, głównie białka. Wszystko to sprawia, że dopóki jest płynna, łatwo wnika w strukturę włókien (na przykład dywanu). Szybko jednak rozpoczyna się proces krzepnięcia – wówczas woda odparowuje, a białka ulegają tzw. aglutynacji (dzięki czemu możliwe jest tworzenie skrzepów) i w ten sposób trwale przyczepiają się np. do oplotu tkaniny, w którą wsiąkły. Powoduje to powstawanie trudnych do wywabienia plam, a im dłużej zwlekamy z czyszczeniem, tym bardziej zabrudzenia się utrwalają. Warto przypomnieć, że białka ulegają denaturacji (ścięciu) pod wpływem ciepła, dlatego podstawową zasadą usuwania plam z krwi na dywanie jest używanie zimnej wody.
Świeża plama z krwi na dywanie – co robić?
Przede wszystkim pamiętaj, że im szybciej zaczniesz działać, tym większą masz szansę na sukces. Plamy z krwi na dywanie, które jeszcze nie zaczęły zasychać, usuniesz znacznie łatwiej niż te stare. Jak zatem zabrać się za czyszczenie chodnika albo wykładziny dywanowej, na które kilka chwil temu krew kapnęła?
Kluczowe jest namoczenie świeżego zabrudzenia w zimnej wodzie. Jeżeli wielkość dywanu na to pozwala, najlepiej po prostu zanieść go do łazienki i zanurzyć miejsce z plamą w umywalce lub wannie z chłodną wodą. Jeśli nie masz takiej możliwości, obficie zamocz obszar zabrudzenia, np. przy pomocy butelki ze spryskiwaczem lub dociskaj mokrą ściereczkę do odplamianego miejsca, starając się nie pocierać, by nie rozprzestrzenić plamy.
Moczenie powinno doprowadzić do rozcieńczenia krwi, dzięki czemu można ją w dużym stopniu odsączyć z włókien poprzez osuszanie czystą szmatką. Jeśli dywan jest we wzory lub ciemny, istnieje duża szansa, że te działania wystarczą.
W przypadku jasnych dywanów (np. białych) konieczne może być dodatkowe zapranie pastą z zimnej wody i soli, która dobrze pochłania krew. Jeśli producent pozwala na pranie dywanu, warto na koniec skorzystać z pralki.
Jak sprać krew z dywanu po dłuższym czasie?
O ile niezwłoczne działanie w przypadku zaplamienia dywanu krwią daje zwykle dobre rezultaty i nie przysparza większych kłopotów, to pozbycie się zaschniętej krwi jest znacznie trudniejszym zadaniem. Na szczęście istnieje kilka sprawdzonych metod stosowanych już przez nasze babki, a większość opiera się na łatwo dostępnych i tanich środkach. Oto garść rad, jak usunąć zaschnięte plamy z krwi na dywanie.
Jeśli zabrudzenie jest dosyć duże, a krew utworzyła widoczny skrzep, to na początek trzeba wykruszyć go z włókien dywanu, zeskrobując np. szczoteczką. Następnie suche pozostałości trzeba usunąć przy pomocy odkurzacza. Kiedy do wyczyszczenia pozostała czerwonawa lub żółta plama, można spróbować odmoczyć ją przy pomocy wcześniej wspomnianej mieszanki soli z wodą. Alternatywą dla soli może być soda oczyszczona, która ma właściwości odplamiające.
Innym środkiem uważanym za skuteczny, a przy tym ekonomiczny, jest zwykła aspiryna, której działanie opiera się na rozrzedzaniu krwi. Zrób pastę z tabletki aspiryny rozgniecionej w wodzie, nałóż mieszankę na plamę i pozostaw na jakiś czas. Następnie spłucz, a jeśli możesz – wypierz cały dywan.
Możesz również sięgnąć po tradycyjne szare mydło. Lekko namocz dywan wilgotną gąbką, a następnie delikatnie pocieraj plamę mydłem. Nie należy tego jednak robić zbyt intensywnie, bo piana wraz z resztkami zabrudzenia wniknie we włókna i trudno będzie dokładnie je wypłukać. Potem zbierz mydło przy pomocy świeżej mokrej gąbki, płucząc ją po każdym pociągnięciu po dywanie, aż nie będzie widocznych śladów. Pozwól tkaninie dobrze wyschnąć.
W przypadku jasnych dywanów dobrym rozwiązaniem może się okazać woda utleniona mająca właściwości wybielające. Ponieważ jednak może ona odbarwić wykładzinę czy dywan, przed zastosowaniem koniecznie sprawdź jej działanie na mało widocznym fragmencie tkaniny. Jeśli kolor się nie zmienia, możesz śmiało zmywać krew. W tym celu obficie namocz wacik w wodzie utlenionej i dociskaj go do plamy. Wymieniaj go kilkukrotnie na nowy. Na koniec wytrzyj delikatnie wilgotną szmatką i wysusz.
Plama z krwi na dywanie a specjalistyczne środki
Jeżeli obawiasz się, że domowe metody nie przyniosą rezultatu i wolisz postawić na specjalistyczne środki, z pomocą przychodzi chemia domowa. Wśród różnego rodzaju preparatów do prania znajdziesz dedykowane odplamiacze do zabrudzeń organicznych: kału, wymiocin czy właśnie krwi. Tego typu detergenty zwykle bazują na enzymach rozkładających białka i na ogół są nie tylko skuteczne, ale też bezpieczne nawet dla takich materiałów jak długie puszyste włosie dywanów typu shaggy. Warto jednak pamiętać, by przed zastosowaniem na zaplamionej powierzchni wypróbować działanie preparatu na mało widocznym fragmencie. W przypadku rozległych plam lub naprawdę mocno utrwalonych zabrudzeń z krwi dobrym pomysłem może być skorzystanie z pomocy fachowców. Firmy piorące dywany są dostępne w większości miast i dysponują nie tylko skutecznymi detergentami, lecz także profesjonalnym sprzętem.
